ÖĞRETİM GÖREVLİSİ İŞE GİRİŞ ŞARTLARI

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ İŞE GİRİŞ ŞARTLARI:

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ İŞE GİRİŞ ŞARTLARI: Öğretim görevlisi kimdir, nasıl olunur?

Öğretim görevlisi kimdir, öğretim görevlisi nedir, nasıl öğretim görevlisi olunur, öğretim görevlisi olma şartları ve öğretim görevlisi hakkında çok daha detaylı bilgilere yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ KİMDİR?

Öğretim görevlisi, doktora derecesine sahip olma zorunluluğu olmayan ve özel uzmanlığı gerektiren konularda yükseköğretim kurumlarında ders vermek üzere geçici veya daimi olarak görevlendirilen kimsedir. Doktorasını tamamlamış öğretim görevlisi, ilgili uzmanlık alanında doçentlik sınavına başvuruda bulunabilirler.

Öğretim görevlileri aynı zamanda başka bir resmi görev almış veya serbest meslek sahibi kişiler de olabilir. Öğretim görevlisi fakülte profesörler kurulunun teklifi ve üniversite senatosu tarafından verilen onay ile esas veya yardımcı öğretim üyesi kadrolarından boş olan birisine tayin edilir. Yine aynı yol izlenerek görevlerine son verilebilir. Nakil ile gelen öğretim görevlileri kendi derelerinde aylık alırken, serbest meslek sahibi olan öğretim görevlilerine ise belirli bir aylık ödenir.

NASIL ÖĞRETİM GÖREVLİSİ OLUNUR?

Öğretim görevlisi olmak isteyen adaylar öncelikle YÖK web adresi ve www.devlette.com  üzerinde bulunan akademik personel duyuruları bölümünü yakından takip etmeleri gerekmektedir. Buradaki ilanların 15 günlük başvuru süresi bulunmaktadır. Her yükseköğretim kurumunun belirlediği başvuru şartları farklı olabilmektedir.  Başvuru süresi içerisinde gerekli şartları sağlıyorsanız başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz. Üniversitelerin belirli bir gün yada tarihte ilana çıkma gibi bir durum söz konusu değildir. O yüzden düzenli olarak bu bölümde yer alan öğretim görevlisi alım ilanlarını takip etmeniz gerekmektedir.

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ OLMA ŞARTLARI NELERDİR?

Başvuru sonrasında ilan edilen sayının 4 katı kadar aday incelemeye tabi tutulur. Bu ön değerlendirme işlemi oluşturulan bir komisyon tarafından yapılmakta olup, sizin yükseköğretim kurumuna bizzat gitmenize gerek duyulmamaktadır. Ön değerlendirme işlemi ALES puanınızın %60’ı ile yabancı dil puanınızın %40’ı dikkate alınarak gerçekleştirilir. Meslek yüksekokullarına müracaatlarda ise ALES puanının %70’ini ve lisans mezuniyet notunun %30’unu dikkate alarak belirler. Yani ön değerlendirme aşamasını geçebilmeniz için ALES puanı, yabancı dil puanı ve not ortalamasının iyi derece olması gerekmektedir. Ön değerlendirmeden başarıyla geçen öğretim görevlisi adayları yazılı sınava tabi tutulurlar. Yazılı sınav sonrası yapılan ikinci değerlendirme işlemi sırasında ise adaylar ALES puanınızın %30’u, lisans not ortalamanızın %30’u, yazılı sınav notunuzun %30’u ve yabancı dil puanınızın %10’u alınarak sıralamaya tabi tutulurlar. Bu oluşturulan sıralamada alınacak kadro sayısına göre en başarılı olan adaylar listenin başından itibaren yayımlanacak olan bir kararname ile işe alınırlar.

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ İLE ÖĞRETİM ÜYESİ ARASINDAKİ FARKLAR?

Genellikle birbiri ile çok karıştırılan öğretim görevlisi ile öğretim  üyesi arasındaki farklar neler bir göz atalım. Unutulmaması gereken bir konu her iki gruptaki kişiler de öğretim elemanı olarak isimlendirilirler.

ÖĞRETİM ÜYESİ : Öğretim üyesi akademik kariyeri olan, ünvanı olan kişidir. Araştırma görevliliği ile başlar, proflukla sona erer. Birinci dereceden memur olarak emekli olurlar. ilk görevleri bilimsel çalışma yapmaktır.

ÖĞRETİM GÖREVLİSİ : Öğretim görevlisi, doktora yapabilir lakin akademik kariyer yapamaz ve ünvan alamaz. Eğer öğretim üyeliği kadrosuna geçmezse ölene kadar öğretim görevlisi olarak kalır. Genellikle öğretim üyeleri üzerindeki birikmiş ders yükünü azaltmak için, eğitimin birinci ikinci sınıflarındaki mecburi temel dersleri vermek üzere kadroya alınırlar.

Bu yazımızda öğretim görevlisi kimdir, öğretim görevlisi nedir, nasıl öğretim görevlisi olunur, öğretim görevlisi olma şartları gibi konulara ve öğretim görevliliği hakkında merak ettiklerinize değindik. Konuda belirtmediğimiz yada aklınıza takılan soruları yorum bölümünden dile getirebilirsiniz.

Akademisyenlik nedir?

Akademisyen,  üniversitelerde ders verme,  araştırma yapma, bilimsel gelişmeleri inceleme, gözlem ve deneyler yapma,  konferans, kongre, sempozyum ve panel gibi faaliyetlere katılma görevlerini yürüten  kişilere denir.

Akademik  Kadrolar ve İlgili  Terimler

Öğretim Elemanları

Tüm akademik personele verilen genel isimdir.  Öğretim Görevlisi , Araştırma Görevlisi, Uzman,  Yardımcı Doçent, Doçent ,  Profesör kadrolarının tümü birden nitelenmek istediğinde “öğretim elemanları” terimi kullanılır.

Öğretim üyesi

Yardımcı Doçent, Doçent ve Profesör kadrosunda  olan kişiler öğretim üyesidir.  Doktorasını tamamlamış akademisyenlerden oluşur.

Öğretim Görevlisi

Genellikle yüksek lisans yada doktora aranmaz Üniversitelerde bünyesinde , özellikle Meslek Yüksek Okullarında  ders vermek görevini yürütürler.

Araştırma Görevlisi    Yüksek lisans yada doktora aşamasındaki  kişilere tanınan bir kadrodur.

Uzman

Üniversitedeki çeşitli birimlerde, uzmanlık gereken işlerde (laboratuvar vb.) görev alırlar.

Akademisyen olmak içim öncelikle lisans düzeyinde eğitim yaparken dikkat edilmesi gerekenler:

Not ortalamasını yüksek tutmak ve

Yabancı dil öğrenmek

 İLK ADIM  : YÜKSEK LİSANS 

Lisans eğitimi sonrasında yüksek lisans eğitimi almak akademisyenlik için başlangıç adımıdır.

Yüksek lisansa başvurmak için ALES, YDS sınavlarına  girmek gereklidir. Talep edilen puanlar üniversitelere göre değişir.

Başvuru tarihleri için yüksek lisans yapmak istediğiniz üniversitelerin ilgili enstitüsünün duyurularını takip etmeniz gerekir . Başvuru tarihleri de üniversitelere göre değişir.

Seçim sırasında ALES, YDS ve mezuniyet ortalamanız hesaplanır. Ayrıca her üniversite de kendisi bir sınav yapar.

 Araştırma Görevlisi olmak

Yüksek lisans eğitimi için  üniversiteye Araştırma Görevlisi olmak üzere başvuru yapabilirsiniz.  Bu durumda üniversiteden  maaş almaya başlarsınız ve Araştırma Görevlisi kadrosuna yerleştirilirsiniz. Ancak her yüksek lisans yapan Araştırma Görevlisi olmaz. Gerekli başvuru şartlarını yerine getirmesi ve seçilmesi gereklidir. Araştırma Görevlisi kadrolarını YÖK’ün aşağıdaki sayfasından takip edebilir ve başvurabilirsiniz:

https://yoksis.yok.gov.tr/ilansayfa/

YLSY ( Yurtdışı Lisansüstü Eğitim Seçme ve Yerleştirme)

Bir diğer seçenek ise Yurtdışı Lisansüstü Eğitim Seçme ve Yerleştirme (YLSY) sistemidir. 2006 yılında başlatılan bu program Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülür. MEB Bursu olarak da anılan bu program ile öğrenciler devlet bursu ile yurtdışında Yüksek lisans ve doktora eğitimi alabilirler. Programı tamamlayarak Türkiye’ye dönen araştırmacılar, görev yapacakları üniversitede genellikle yardımcı doçent olarak göreve başlarlar. YLSY başvurusu için yalnızca ALES puanı dikkate alınır. Başvuranlar arasından en yüksek ALES puanı alan adaylar değerlendirmeye alınır. MEB bursu dahilinde yurtdışındaki masraflar devlet tarafından karşılanmaktadır.

http://yyegm.meb.gov.tr/www/2015-ylsy-basvuru-ve-tercih-kilavuzu-guncellenmis-tercih-tablosu/icerik/94#

 Öğretim Görevlisi olmak 

Üniversiteye adım atmak için diğer bir alternatiftir.   Öğretim Görevlileri üniversitelerde bünyesinde, özellikle Meslek Yüksek Okullarında  ders vermek görevini  yürütürler.  ALES ve YDS istenir, yüksek lisans zorunluluğu yoktur ancak  genelde deneyim talep edilir. Bu kadrolara ile ilgili detaylar / ilanlar  aşağıdaki adreste yayınlanır.

https://yoksis.yok.gov.tr/ilansayfa/

İKİNCİ ADIM : DOKTORA

Akademisyen olarak kariyer yapmak için yüksek lisans sonrasında doktora çalışmanıza devam etmeniz gerekir.   Doktora  başvuruları, yukarıda detaylı olarak anlatılan  yüksek lisans başvuruları ile aynıdır.

ÜÇÜNCÜ ADIM : YARDIMCI DOÇENTLİK

Doktora çalışması bitiminde Yardımcı Doçent ilanlarını takip etmeniz ve başvurmanız gerekir.  İlanlar her üniversitenin kendi sayfasında yayınlanır. Yardımcı Doçent olarak üniversitede ders verme, araştırma yapmak,  makale vb. yayınları yayınlama faaliyetlerinde bulunursunuz.

DÖRDÜNCÜ ADIM : DOÇENTLİK 

Yardımcı Doçent kadrosunda iken üniversitede ders verme, araştırma yapmak,  makale vb. yayınlamak gibi  faaliyetlerinin her biri  belli bir puan kazandırır. Yeterli  puana erişildiğinde,  Doçent olabilme talebiyle  faaliyetlerinizi içeren dosya  üniversite Rektörlüğüne gönderilir, Doçentlik  Komisyonu önce dosyayı inceler, , uygun ise adayı mülakata çağırır. Mülakatta başarılı olan Yardımcı Doçentler YÖK tarafından kadrosu açılması durumunda Doçentlik için başvuru yapabilir.

BEŞİNCİ ADIM : PROFESÖRLÜK

Doçent olarak  ders verme, araştırma ve yayın yapma etkinliklerine devam edilir ve gerçekleştirilen etkinliklerden puan toplanır.  Gerekli puanı  edildiğinde  Profesörlük kadrosu   için üniversite Rektörlüğüne başvurulur. Dosyası incelenir, YÖK tarafından Profesörlük kadrosu açıldığı taktirde, kadroya başvuru yapılır.   Bu aşama mülakat içermez.

Öğretim Üyesi Nasıl Olunur, Şartlar Nelerdir?

Bu yazımızda öğretim üyesi nedir ve nasıl öğretim üyesi olunur, öğretim üyesi olabilmek için aranan şartlar nelerdir, öğretim üyesi ve öğretim görevlisi arasındaki farklar nelerdir, öğretim üyesi olabilmek için açılan kadrolara nerelerden bakılır ve bu kadrolara nasıl başvurulur gibi soruların cevaplarını sizinle paylaşacağız.

Öğretim üyeleri üniversitelerde çalışan, yardımcı doçent, doçent ve profesörlere verilen genel isimdir. Bu durumda bu meslekleri tek tek açıklamamız gerekirse, doçentlerin doktorasını tamamlamış ve akademik açıdan çalışmaları olan öğretim üyeleridir. Doçent olarak bahsedilen öğretim üyelerinin belli başlı sınavları başarı ile geçmiş olmaları gerekmektedir.

Profesör unvanını almaya hak kazanan bir doçentin ise beklendiği üzere daha fazla kriterlere sahip olması gerekmektedir. Bu öğretim üyelerinden devlet memurları gibi belirtilen saatlerde bağlı bulundukları üniversitelerde görevleri başında olmaları beklenir. Bu çalışma saatleri dışında ve bu çalışma saatlerine ek olarak öğretim üyelerinin haftada on saati aşmayacak şekilde üniversite dışında serbest olarak kendi dallarında çalışabilmeleri mümkündür.

Bu durumda öğretim üyelerinin üniversitelerdeki işlerinin aksatmamaları şarttır. Bu şekilde serbest olarak üniversite dışında kendi alanlarında farklı hizmetler veren öğretim üyeleri yaptıkları işleri anlatan bir bildiri kağıdını her yılın başında bağlı bulundukları üniversitedeki fakültelerin yönetim kurullarına teslim etmeleri gerekir. Yönetim kurulları verilen bildirileri inceleyerek yapılan serbest hizmetin kanuna uygunluğuna göre onay ya da ret verecektir. Öğretim üyelerinin bu şekilde üniversite dışında hizmet vermeleri halinde üniversiteden ekstra bir tazminat almaları mümkün değildir. Ancak bu şekilde üniversite dışında hizmette bulunmayan öğretim üyeleri bağlı bulundukları üniversitelerden belirli miktarlarda tazminat almaktadırlar.

Günlük kullanımda birbirine çok karıştırılan ve birbiri yerine kullanılabilen iki kavram olan öğretim görevlisi ile öğretim üyesi kavramları arasındaki farkları şu şekilde açıklayabiliriz:

Öğretim üyeleri ve öğretim görevlileri öğretim elemanlarıdır ve görev ve sorumluluklar bakımından birbirinden farklıdır. Kanun, öğretim görevlisini şu şekilde açıklamaktadır: "Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanıdır.“ Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi öğretim üyeleri ile öğretim görevlilerinin görevlileri benzerlik gösterse de öğretim üyelerinin öğretim görevlilerinden farklı olarak ayrıca bilimsel çalışmalar yürütmesi beklenmektedir.

Öğretim görevlileri kendi istekleri doğrultusunda bilimsel çalışmalar yönetebilecekleri gibi onlardan genel olarak aktif olarak ders vermeleri beklenir. Öğretim üyeleri akademik kariyere ve unvana sahip olan kişiler iken öğretim görevlileri doktora yapabildikleri halde akademik kariyere ya da unvana sahip değildir. Öğretim görevlilerinin unvan alabilmeleri için açılan öğretim üyeliği kadrolarına başvurmaları ve kabul almaları gerekir. Aksi takdirde devam eden kariyerleri boyunca öğretim üyelerinin üzerindeki yükü azaltmak için eğitimlerin birinci ve ikinci sınıflarındaki mecburi temel dersleri vermek için üniversiteler tarafından ise alınırlar.

Öğretim üyeleri kariyerlerine araştırma görevlisi olarak başlarlar ve çalışmalarına devam etmeleri halinde yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlük şeklinde unvanlara erişirler. Öğretim üyelerinin ilk görevleri bilimsel çalışmalar yapmaktır. Emekli olduklarında birinci dereceden memur şeklinde emekli ücretleri alırlar.

Öğretim Üyesi Olmak İçin Yasalarla Belirlenmiş Başvuru Şartları

Üniversitelerin öğretim üyesi başvurularında 2547 sayılı Yüksek Öğrenim Kanunu ve "Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmelik” hükümlerinde aranan koşulları yerine getirmiş olmak, aylık ve özlük hakları yönünden 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabi olarak belirtilen bölüm ve programlara başvuruları belirtilen bölümlere iletmek gerekmektedir.

Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği 2547 sayılı kanunun 65. maddesine göre hazırlanmıştır. Bu yönetmeliğe göre (Madde 2) yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlüğe atanabilmek için 657 sayılı Kanun’un 48. maddesindeki genel şartlara sahip olmak gerekir. 2547 sayılı Kanun’un yabancı uyruklu öğretim elemanları hakkındaki 34. madde hükmü saklıdır. İlgili Yasa ve Yönetmelik hükümleriyle öngörülen koşulların yanı sıra; doçentliğe atama ile yardımcı doçentliğe ve profesörlüğe yükseltme ve atamalarda ilan edilen bir kadroya başvurabilmek için yükseköğretim kurumları tarafından belirlenen ve Yükseköğretim Kurulu tarafından uygun bulunan asgari kriterleri sağlamak zorunludur.

Ayrıca yardımcı doçent adaylarının yabancı dilden senatolarca belirlenen ve Bazı Akademik Kadrolara Öğretim Elemanı Dışındaki Kadrolardan Naklen Yapılacak Atamalarda ya da Açıktan Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinde öğretim elemanları için belirlenen taban puanından az olmayan bir puan almaları zorunludur. Üniversitelerin ilgili yönetim kurulları tarafından belirlenecek olan, yükseltilme ve atanma jürilerinde görev yapacak öğretim üyelerinin, bu Yönetmelikte belirtilen asgari nitelikleri sağlamış olmalarına veya ulusal-uluslararası bilimsel düzeydeki çalışmalarıyla alanlarında temayüz etmiş olmalarına özen gösterilir.

Yardımcı Doçentliğe ve Doçentliğe Başvurma ve Atanma Şartları

2547 Sayılı Yüksek Öğrenim Kanunu Madde 3 ve 4 e göre, yardımcı doçentliğe başvurabilmek için doktora yapmış, tıpta uzmanlık unvanını almış veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak şarttır. Bir birimde yardımcı doçentlik kadrosunun açık bulunduğu en yüksek tirajlı beş gazeteden birinde, Türkiye ölçüsünde rektörlükçe ilân edilerek duyurulur. Bu durum, ayrıca rektörlerce bütün üniversitelere ve yüksek teknoloji enstitülerine ilgili birimlerinde ilân edilmek üzere duyurulur. Bu ilânda adaylara en az on beş günlük başvurma süresi tanınır ve son başvurma tarihi belirtilir.

Yardımcı doçentlik kadrosuna atanabilmek için; fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarınca düzenlenecek olan yabancı dil sınavında başarı göstermek gerekmektedir.

2547 Sayılı Yüksek Öğrenim Kanunu Madde 7'ye göre yardımcı doçentlik için yabancı dil sınavı, biri o dilin öğretim üyesi olmak üzere, fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunca öğretim üyeleri arasından seçilmiş üç kişilik bir jüri tarafından yapılır. Jüri üyeleri, o fakülte, enstitü veya yüksekokul içinde bulunamadığı taktirde, üniversitenin veya yüksek teknoloji enstitüsünün başka kuruluşlarından veya başka yükseköğretim kurumlarından üye seçilmek suretiyle jüri oluşturulur. Jüri, yabancı dil sınavını son başvurma tarihinden itibaren on beş gün içinde yapar.

Doçentlik sınavı, Üniversitelerarası Kurulun tespit edeceği esaslara göre bu kurul tarafından yılda bir defa açılmaktadır. Bu sınavlara katılabilmek için 2547 sayılı Kanunun 24 uncu maddesindeki  şartları yerine getirmek gerekir. Bir lisans öğrenimi gördükten sonra doktora yapmış, tıpta uzmanlık unvanını almış veya tespit edilmiş belli sanat dallarından birinde yeterlik kazanmış olanlar için 2547 sayılı Kanun’un 24. maddesinin (b) fıkrasında belirtilen yabancı dil sınavı, yılda en az iki kere Üniversitelerarası Kurul tarafından merkezi bir sistemle yapılmaktadır. Bu sınavda başarılı olanlar sürekli geçerli olan bir başarı belgesi alırlar. Başarısız olanlar ise yeniden sınava katılma hakkına sahiptir.

2547 Sayılı Yüksek Öğrenim Kanunu Madde 7 ye göre gelişmekte olan üniversitelerin zorunluluk duymaları halinde bu üniversitelere naklen ve yükseltilerek yapılacak yardımcı doçent atamaları için bu Yönetmeliğin genel hükümleri yanında aşağıdaki hükümler de uygulanabilir:

a) Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentliklere atama yapılabilmesi amacıyla, ilgili üniversite, kendisine verilmiş işlevlerin bir kısmının Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek bir üniversitece yerine getirilmesi için bu Kurula öneride bulunabilir.

b)Yükseköğretim Kurulu, üniversitelerince önerilen yardımcı doçentlikleri bu Yönetmeliğin 4. maddesinde belirtildiği şekilde ve 7 günden az olmamak üzere başvuru için ilân eder.

c) Kurul, kendisine süresi içinde yapılan başvuruları bu Yönetmeliğin 5. maddesindeki şartları taşıyıp taşımadıkları yönünden incelenir.

d) Başvuranlardan gerekli şartları taşıdıkları anlaşılanlar, Yükseköğretim Kurulunun tespit edeceği üniversitelerde, bu Yönetmeliğin 7. maddesinde belirtilen yabancı dil sınavına ve 8. maddesinde belirtilen incelemeye bu maddelerde öngörülen sürelerle bağlı olmaksızın tâbi tutulurlar.

e) Yardımcı doçentliğe atanmaya ehil oldukları anlaşılanlar, Yükseköğretim Kurulunca, öneride bulunan rektörlüklere bildirilir. Atamalar yürürlükteki mevzuata uygun olarak rektörlüklerce yapılır.