KİMYA SEKTÖRÜ MAAŞLARI:
2016-2017 yıllarında enflasyonun %10 olması durumunda NET maaşların aşağıdaki gibi olacağı tahmin edilmektedir:
2016-2017 yıllarında enflasyonun %10 olması durumunda NET maaşların aşağıdaki gibi olacağı tahmin edilmektedir:
Kimya
sektörü ürünleri oldukça geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Sektör; mineral
yakıtlar/yağlar (27 GTİP’li), inorganik kimyasallar (28 GTİP’li), organik
Kimyasallar (29 GTİP’li), eczacılık (30 GTİP’li), gübre (31 GTİP’li), boya,
macun, vernik (32 GTİP’li), parfümeri ve kozmetik (33 GTİP’li), sabun (34
GTİP’li), albüminoid madde (35 GTİP’li), barut,patlayıcı madde (36 GTİP’li),
fotoğrafçılık, sinemacılık eşyası (37 GTİP’li), muhtelif kimyasallar (38
GTİP’li), plastik ve plastikten mamul eşya (39 GTİP’li) ve kauçuk ve kauçuktan
eşya (40 GTİP’li) ürünlerini kapsamaktadır. Kimya sanayi, pek çok sektöre ara
mal ve hammadde temin eden bir sanayi dalı olarak, gerek üretim gerekse de dış
ticarette önemli bir role sahiptir. Kimya sektöründen ham madde
kullanılmaksızın üretilen çok az sayıda ürün bulunmaktadır. Bu kapsamda; tarım
ilaçları, sentetik gübreler, veteriner ilaçları, sentetik elyaflar, sabun,
deterjan, temizleyiciler, plastik ham maddeleri, beşeri ilaç sanayi, kozmetik
sanayi, boya, yardımcı maddeler, deri, tekstil, inşaat (boru, levha, kapı,
pencere vb.) yapıştırıcı, derz, dolgu maddeleri, izolasyon malzemeleri,
fotoğraf malzemeleri, barut ve patlayıcılar gibi birçok sanayi alanına nihai ve
ara ürün sağlamaktadır. Kimya ürünleri içerisinde ticarete en çok konu olan
petro-kimya ürünlerinin ana maddesi, ham petrolden üretilen ürünlerden biri
olan “nafta”dır. Süreç, ham petrolden naftanın ve LPG’nin, bunlardan da etilen,
propilen, benzen, paraksilen vb ürünlerin üretilmesi ve bu maddelerden de alçak
yoğunluklu polietilen (AYPE), yüksek yoğunluklu polietilen (YYPE), polipropilen
gibi plastik, kauçuk vb sektörlerin hammaddesinin üretilmesi şeklinde
gerçekleşmektedir. DÜNYADA KİMYA SEKTÖRÜ Dünyada kimya sanayinin yaklaşık %
38’ini ana kimyasallar, %27’sini özel kimyasallar, %25’ini farmasötikler ve
%10’unu tüketici kimyasalları oluşturmaktadır. (Bilim Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı, Kimya Sektörü Raporu 2013/1). Ayrıca, Dünya kimya sektöründe
nanoteknoloji, biyokimya, katalizatör, genetik, organik kimya ve polimer kimyası
alanlarında yapılan son çalışmalar pozitif etkisini göstermeye başlamıştır Öte
yandan, kimyasal madde üreten ilk 30 ülkenin cirosu 2.784 milyar avro olup, ilk
üç sırada %30,5’lik pay ile Çin, %14,6’lık pay ile ABD ve %5,6’lık pay ile
Japonya gelmektedir (Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kimya Sektörü Raporu
2014/12). AB’de en büyük kimya üreticisi Almanya olmakla beraber onu Fransa,
İtalya ve Hollanda takip etmektedir. Bu dört büyük üreticinin AB kimya toplam
satışları içindeki payı %62,6’dir. DÜNYA TİCARETİ Dünya kimya ürünleri
ithalatının bölgelere göre dağılımı, 2013 yılında, AB %35,3, Asya %37,4, NAFTA
üyesi ülkeler %11,3, diğer Avrupa ülkeleri %6,1, Latin Amerika ülkeleri %5,9 ve
Afrika ve Okyanusya ise %3,5 olarak gerçekleşmiştir. © Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi
Bakanlığı, 2016 2 Tablo 1. Ürün Bazında Dünya Kimya Sektörü İthalatı (Bin ABD
$) FASIL ÜRÜN 2014 2015 14/15 Değişim (%) 2015 Pay (%) 27 Mineral
Yakıtlar/Yağlar 2.906.034.608 1.690.717.475 -41,8 43,3 28 İnorganik Kimyasal
131.486.972 117.762.175 -10,4 3 29 Organik Kimyasallar 464.670.173 400.497.654
-13,8 10,3 30 Eczacılık Ürünleri 532.876.019 514.555.871 -3,4 13,2 31 Gübreler
74.146.710 68.053.601 -8,2 1,7 32 Boya,Macun, Vernik 84.007.468 74.127.840
-11,8 1,9 33 Parfümeri, Kozmetik 114.846.039 105.293.351 -8,3 2,7 34 Sabunlar
60.990.861 54.512.268 -10,6 1,4 35 Albüminoid Madde 31.041.103 28.217.158 -9,1
0,7 36 Barut,Patlayıcı Madde 4.886.379 4.547.565 -6,9 0,1 37 Fotoğrafçılık,
Sinemacılık Eşyası 16.608.216 14.672.045 -11,7 0,4 38 Muhtelif Kimyasallar
198.165.564 176.565.357 -10,9 4,5 39 Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya
629.078.678 560.711.955 -10,9 14,4 40 Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya 111.883.160
95.536.750 -14,6 2,4 Toplam* 5.360.721.950 3.905.771.065 -27,1 100 Kaynak:
International Trade Center (ITC)-Trademap *: Dünya toplamına ilişkin
istatistikler kesinleşmemiştir. Tablo 2. Ülkelere Göre Dünya Kimya Sektörü
İthalatı (Bin ABD $) Sıra Ülke Adı 2014 2015 14/15 Değişim (%) 2015 Pay (%) 1
ABD 605.268.970 457.821.992 -24,4 11,7 2 Çin 511.253.090 378.413.952 -26 9,7 4
Almanya 325.923.773 258.491.924 -20,7 6,6 3 Japonya 316.150.949 184.491.339
-41,6 4,7 5 Fransa 202.308.628 149.571.292 -26,1 3,8 6 Belçika 188.379.534
149.555.571 -20,6 3,8 7 Güney Kore 215.981.371 141.493.001 -34,5 3,6 8 Hollanda
199.776.997 141.452.116 -29,2 3,6 9 Hindistan 212.799.043 141.276.719 -33,6 3,6
11 Birleşik Krallık 167.483.013 134.536.945 -19,7 3,4 10 İtalya 153.615.440
119.401.056 -22,3 3,1 12 İspanya 126.822.681 91.729.451 -27,7 2,3 13 Singapur
142.204.577 90.329.934 -36,5 2,3 14 Kanada 104.433.087 82.688.409 -20,8 2,1 15
Meksika 88.493.260 79.307.458 -10,4 2 22 Türkiye 55.400.624 42.992.094 -22,4
1,1 Liste Toplamı 3.616.295.037 2.643.553.253 -26,9 67,7 Genel Toplam*
5.360.721.950 3.905.771.065 -27,1 100 Kaynak: International Trade Center
(ITC)-Trademap *: Dünya toplamına ilişkin istatistikler kesinleşmemiştir. Dünya
kimya ürünleri ihracat ve ithalat değerleri incelendiğinde, ABD’nin ithalatta
ve ihracatta lider konumunda olduğu görülmektedir. Dünyanın en büyük kimya
ürünleri ihracatçısı olmasına rağmen, ihracatının yaklaşık bir buçuk katı
değerindeki ithalatı, ülkeyi kimya ürünleri dış ticaretinde en çok net ithalat
yapan ikinci ülke konumuna getirmiştir. Bu çerçevede, 2015 yılında 458 milyar
Dolarlık kimya ürünleri ithalatı gerçekleştiren ABD’nin, aynı yıl kimya ©
Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 3 ürünleri ihracatı yaklaşık 331
milyar Dolar olarak kaydedilmiştir. Bu kapsamda, kimya ürünleri üreticisi
ülkeler açısından, talep yoğunluğu sebebiyle, ABD pazarı büyük önem arz
etmektedir. TÜRKİYE’DE KİMYA SEKTÖRÜ Türk kimya endüstrisi, ağırlıklı olarak
petrokimya, sabun, deterjan, gübre, ilaç, boya-vernik, sentetik elyaf, soda
gibi çeşitli kimyasal hammadde ve tüketim ürünlerinin üretiminin
gerçekleştirildiği tesislerden oluşmaktadır. Sektörde faaliyet gösteren
firmalar ölçek ve sermaye kaynakları açısından farklılık göstermektedir.
Sektörde faaliyet gösteren firmaların önemli bir kısmı küçük ve orta ölçekli
işletmelerden oluşmakla birlikte, büyük ölçekli firmalar ile çok uluslu
şirketler de faaliyet göstermektedir. Kimya sektörü ithalata bağımlı bir
sektördür. Kullanılan hammaddenin yüzde 70’i ithal edilmekte,%30’u ise yerli
üretimle karşılanmaktadır. Plastik üretimin ana girdisi %90 oranında petrokimya
sektöründen sağlanmaktadır. Petrokimya sektörü ise büyük ölçekli, sermaye ve
teknoloji yoğun bir sektördür. Plastik ve kauçuk sektörü %90’ın üzerinde
ithalata bağımlı bir sektördür. Kimya sektörü sermaye-teknoloji yoğun bir
sektör olduğu için işgücü yoğunluğu düşüktür. Bu sebeple, kimya sektöründe
yaklaşık 300.000 kişi istihdam edilmektedir. Kimya sektörü istihdamının imalat
sanayi içindeki payı yaklaşık olarak %9 seviyelerindedir. Son dört yılda
ağırlıklı kapasite kullanım oranı %75,3 olarak belirlenen kimya sanayii, sermaye/teknoloji
yoğun bir sektör olması nedeniyle işgücü yoğunluğu açısından nispeten düşük bir
oran oluşturmaktadır. İmalat sanayii istihdamı içindeki payı son beş yıldır
ortalama %8 düzeyinde seyreden sektörün, imalat sanayiinde yaratılan toplam
katma değer içindeki payı ise %13,77’ye karşılık gelmektedir. Kimya Sanayi,
lojistik önemi açısından çoğunlukla ülkenin kıyı bölgelerinde lokalize
olmuştur. Petrol ve petrol ürünleri, deterjan, sabun, ilaç kimyasalları, boya
gibi ürünleri üreten kimya firmalarının çoğu Marmara Bölgesinin üç büyük sanayi
ili olan İstanbul, Kocaeli ve Sakarya’da, Ege Bölgesinde İzmir’de yerleşim
gösterirken, gübre ve petrol ürünleri firmalarının çoğu Akdeniz Bölgesinde
toplanmıştır. Ayrıca Akdeniz bölgesinde ana ham maddelerden olan soda, bikromat
gibi önemli üretim merkezleri de bulunmaktadır. Kimya sektöründe yaklaşık 2600
kimyasal madde ve müstahzarları üretilmekte ve bu üretimlerde kullanılan yöntem
ve teknolojilerin bir kısmı küresel rekabete ayak uydurabilecek seviyededir.
Ancak, plastik sektöründe plastik hammaddede yerli üretimin yetersiz oluşu,
deterjan, temizlik ürünleri, sabun, tabii kauçuk gibi sektörlerde hammadde
açısından dışa bağımlı olması sektörün gelişimi için önemli bir engeldir.
Türkiye’deki en büyük petrokimya şirketi eskiden bir kamu kuruluşu olan ve 2007
yılında özelleştirilen Petkim’dir. Petkim’in öz sermayesinin % 51'i 2,04 milyar
ABD doları bedelle Socar-Turcas tarafından satın alınmıştır. Şirketin % 10’u
hâlen Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na aittir ve kalan % 39 hissesi ise
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda halka açık olarak işlem görmektedir.
Petkim’in İzmir’deki Aliağa petrokimya tesisinin yıllık kapasitesi 3,2 milyon
tondur. Petkim’in ürün yelpazesi içinde LDPE, HDPE, PVC ve PP ürünleri,
masterbatch’ler, elyaf ve aromatikler yer almaktadır. Bu ürünler inşaat,
elektrik, elektronik, ambalaj, tekstil ve ayrıca tıp, boya, deterjan ve
kozmetik sektörleri açısından önem taşımaktadır. © Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi
Bakanlığı, 2016 4 Petkim, birçok sektöre hammadde olarak ürettiği söz konusu
ürünleri için ana girdi olarak kullandığı naftayı, gerek yurt içindeki tek
üretici olan Tüpraş’tan, gerekse ithalat yoluyla yurt dışından temin
etmektedir. Aynen Petkim gibi, eskiden bir kamu kuruluşu olan ve 2005 yılında
özelleştirilen Tüpraş, ülkemizde ham petrol işleyen tek kuruluş olup,
faaliyetlerini İzmit, İzmir, Kırıkkale ve Batman’daki petrol rafinerilerinde
sürdürmektedir. Şirketin üretimini yaptığı ürünler; LPG, benzin, hafif ve ağır
nafta, kerosen, hafif ve ağır dizel (motorin) ve fuel oil yakıtıdır. TÜRKİYE’DE
DIŞ TİCARET İHRACAT Tablo 3. Kimya Sektörü İhracatımız (Bin ABD $) FASIL ÜRÜN
2013 2014 2015 14/15 Değişim (%) 2015 Pay (%) 27 Mineral Yakıtlar/Yağlar
6.441.158 5.801.945 4.211.055 -27,4 25,5 28 İnorganik Kimyasal 1.199.165
1.321.145 1.249.078 -5,5 7,6 29 Organik Kimyasallar 598.460 534.080 474.102
-11,2 2,9 30 Eczacılık Ürünleri 754.085 806.552 878.819 9,0 5,3 31 Gübreler
98.501 151.429 134.736 -11,0 0,8 32 Boya, Macun, Vernik 764.472 771.222 681.232
-11,7 4,1 33 Parfümeri, Kozmetik 705.871 772.111 695.769 -9,9 4,2 34 Sabunlar
915.527 1.017.463 868.990 -14,6 5,3 35 Albüminoid Madde 197.167 181.793 175.670
-3,4 1,1 36 Barut, Patlayıcı Madde 23.963 28.563 30.264 6,0 0,2 37
Fotoğrafçılık, Sinemacılık Eşyası 26.296 18.746 12.527 -33,2 0,1 38 Muhtelif
Kimyasallar 554.767 593.798 546.497 -8,0 3,3 39 Plastik Ve Plastikten Mamul
Eşya 5.608.724 6.099.728 5.371.206 -11,9 32,5 40 Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya
1.298.745 1.426.829 1.178.369 -17,4 7,1 Toplam 19.186.901 19.525.404 16.508.314
-15,5 100,0 Kaynak: International Trade Center (ITC)-Trademap Tablo 4.Ülkelere
Göre Kimya Sektörü İhracatımız (Bin ABD $) Sıra Ülke Adı 2013 2014 2015 14/15
Değişim (%) 2015 Pay (%) 1 Irak 1.272.079 1.124.201 972.424 -13,5 5,9 2 Mısır
1.469.259 1.218.853 954.350 -21,7 5,8 3 Almanya 989.389 1.056.738 884.439 -16,3
5,4 4 BAE 708.996 683.107 757.227 10,9 4,6 5 İtalya 636.676 725.142 601.238
-17,1 3,6 6 Suudi Arabistan 216.203 413.375 510.601 23,5 3,1 7 İran 646.033
630.646 502.830 -20,3 3,0 8 Birleşik Krallık 546.796 594.294 498.993 -16,0 3,0
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 5 9 İspanya 609.240 561.315
498.105 -11,3 3,0 10 Rusya 796.088 782.669 480.336 -38,6 2,9 11 Azerbaycan
564.536 567.351 418.902 -26,2 2,5 12 Kıbrıs 517.487 60 413.739 689465,0 2,5 13
ABD 472.738 455.415 395.916 -13,1 2,4 14 Hollanda 611.645 360.886 361.243 0,1
2,2 15 Malta 599.003 842.184 358.373 -57,4 2,2 Liste Toplamı 10.656.168
10.016.236 8.608.716 -14,1 52,1 Genel Toplam 19.186.901 19.525.404 16.508.314
-15,5 100,0 Kaynak: International Trade Center (ITC)-Trademap Mayıs 2010
tarihinde yayımlanan TİM İhracatçı Raporu kapsamında 2008-2023 Stratejik
Hedeflerine göre, ülkemizin, 2023 yılında, 500 milyar dolar değerindeki genel
ihracat rakamı ile dünya ihracatındaki payını ikiye katlayarak ilk 20 ülke
arasında yer alacağı belirtilmektedir. Söz konusu raporda aynı dönem
itibariyla, kimya sektörü ihracat gelirinin de, 4.8 kat artarak 14,6’dan 50
milyar dolara yükselmesi, % 0,44 oranındaki dünya pazar payının 1.8 kat artarak
% 0.79’a çıkartılması hedeflenmektedir. İhracat hedefinin 50 milyar dolara
ulaşılması için güçlü olduğumuz alt sektör ihracat değerlerinin; ·
Organik ve anorganik kimyasalların 1.5’den 5.9’a milyar dolara ·
Mineral Yakıtlar, yağların 5.1’den 11.7 milyar dolara ·
Boya ve Hammaddelerin 0.5’den 2.5 milyar dolara · Sabun,
Deterjan, Kozmetiğin 1,0’den 3.3 milyar dolara · Plastik Kauçuk
ve Mamüllerinin 4.5’den 23.3 milyar dolara · Eczacılık
Ürünlerinin 0.4’den 3.3 milyar dolara yükselmesi hedeflenmektedir. Söz konusu
sektörler kapsamında ilgili İhracatçı Birliği Genel Sekreterlikleri İstanbul
Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (İMMİB) ile Akdeniz
İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (AKİB), ilgili ihracatçı birlikleri ise
yine İMMİB bünyesindeki İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları
Birliği ile AKİB bünyesindeki Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri
İhracatçıları Birliğidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme