ARŞİV / DOKÜMANTASYON DEPARTMAN MAAŞLARI:
2016-2017 yıllarında enflasyonun %10 olması durumunda NET maaşların aşağıdaki gibi olacağı tahmin edilmektedir:
2016-2017 yıllarında enflasyonun %10 olması durumunda NET maaşların aşağıdaki gibi olacağı tahmin edilmektedir:
Lisans
Yerleştirme Sınav sonucuna göre Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü (BBY)’nü tercih
edecek adaylara; bu meslek hakkında bilgi, puanlar, iş imkanları gibi bilgiler
aşağıda derlenmeye çalışılmıştır; yararlı olacağını ümit ederek BBY’yi tercih
edecek tüm adaylara başarılar dileriz.
Bilgi
ve Belge Yönetimi Bölümü (BBY) Hakkında Genel Bilgi:
Bireylerin
çeşitli konularda gereksinim duydukları bilgilerin kütüphane, arşiv,
dokümantasyon merkezi ve bilgi merkezi gibi kurumlar tarafından toplanması,
kayıt altına alınması, korunması, düzenlenmesi ve basılı elektronik ortamlarda
hizmete sunulması ile ilgili ilke, işlem ve hizmetleri araştıran-geliştiren ve
öğreten bir bilim alanıdır. Bölüm, bilginin gelişiminde öncülük etmek ve bilgi
çağında önderlik edecek profesyonel kütüphanecileri, bilgi yöneticilerini ve
arşivcileri eğitmek amacıyla kurulmuştur.
Bölümün
amacı başlangıçta kütüphaneci yetiştirmek iken, sonraki tarihlerde bu amacının
kapsamını genişletmiştir. Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana
gelen gelişmeler, bilginin işlenebilme, erişilebilme ve iletilebilme
kapasitesini artırmış ve hızlandırmıştır. Ağlar sayesinde birbirine
bağlanabilen bilgisayarlar aracılığı ile dünya küçülmüş, küreselleşme olgusu
yaygınlık kazanmıştır. Teknolojinin ve Internet’in sunduğu olanaklar, ağa
aktarılan bilgi miktarı ile bilginin erişim ve dolaşım hızını büyük ölçüde
artırmıştır. Bu durum, ekonomik ve toplumsal yapıyı derinden etkileyen hızlı
değişim ve dönüşümlere yol açmaktadır. İçinde bulunduğumuz çağı simgeleyen
‘bilgi’, doğal olarak bu çağa özgü toplumun, niteliğini, iş görme yöntemleri ve
iş süreçlerini de değiştirmektedir. Bilgi toplumunu oluşturacak bireylerin
sorun çözme ve karar verme aşamalarında bilgiye gereksinim duyan, gereksinim
duyduğu bilgiye erişebilen, onu yorumlayabilen, kullanabilen ve edindiği
bilgiyi temel alarak yeni bilgiler üretebilen ‘bilgi okuryazarları’ olmaları
öngörülmektedir. Teknolojinin değiştirdiği bir toplumda, bireylerin bilgi
okuryazarı olma zorunluluğu, kütüphaneleri ve diğer bilgi merkezlerini, bilgi
okuryazarlığını öğreten bir eğitim merkezi haline dönüştürmüştür.
Kütüphaneciler, günümüzde, geleneksel kütüphanecilik işlemlerinin yanı sıra
bilgi paylaşımı ve yayımını artırmak için bilgi teknolojilerinin kullanımı
yollarını da öğreten kişiler olmuşlardır.
İlgili
üniversitelerin BBY Bölümleri‘nde 2002-2003 öğretim yılına kadar,
Dokümantasyon-Enformasyon Anabilim Dalı, Arşivcilik Anabilim Dalı ve
Kütüphanecilik Anabilim Dalları olarak üç ayrı isim/bölüm altında eğitim
verilmekteydi; fakat günün bilgiye yönelik gelişmelerini yakından izlemeyi ilke
edinen bölüm, işlevini yansıtmakta yetersiz kalan ismi; bilgi ile ilgili tüm
güncel ögeleri, yeni teknikleri, teknolojileri, kullanıcıları ve kurumları
içerecek şekilde değiştirilmiş ve Yüksek Öğretim Kurulu’nun kararı ile üç
anabilim dalı birleştirilerek yeni adı “Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü” olan
bölüm 2002-2003 öğretim yılından itibaren bölüm düzeyinde ve eşit ağırlıklı
puan türüne göre öğrenci almaya başlamıştır. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü’nün
amacı, bilgi ve/veya bilgi kaynaklarının derlenmesi, düzenlenmesi, erişimi ve
yayımı sürecini içeren “bilgi yönetimi” işlevini gerçekleştirecek insan gücünü
yetiştirmektir. Bu insan gücünün kütüphaneler, arşivler, dokümantasyon ve
enformasyon merkezlerinin tümünü içine alan bilgi merkezlerini yönetebilecek,
bilgi ve iletişim teknolojilerini yoğun olarak kullanabilecek ve bu kullanımın
yol ve yöntemlerini kullanıcılara öğretebilecek, ayrıca bilgi bilimin düzenleme
ve erişimle ilgili alanlarına iş ve yönetim yaklaşımıyla girebilecek bilgi ve
belge yöneticileri olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir.
Bilgi
ve Belge Yönetimi Bölümü (BBY) Çalışma Alanları:
“Bilgi
ve Belge Yönetimi Bölümü” mezunları, aldıkları dersler doğrultusunda, başta
ülkemizdeki kütüphanelerde olmak üzere (üniversite, halk, çocuk, okul
kütüphaneleri, Milli Kütüphane, özel araştırma kütüphaneleri), çeşitli bilgi
merkezlerinde (enformasyon ve dokümantasyon merkezleri), Devlet Arşivleri Genel
Müdürlüğü ile kurum ve kuruluş arşivlerinde (örn. KPSS ile Tapu ve Kadastro
Genel Müdürlüğü’ne Arşiv Memuru olarak atanabilirsiniz) çalışma olanağı
bulabildikleri gibi, internet servis birimlerinin çeşitli kademelerinde (web
sayfası tasarımı ve düzenlenmesi, tarama motorları oluşturma ve yönetim
işlemleri), kurum ve kuruluşların veri tabanı tasarım ve yönetim birimlerinde,
basılı ve/veya elektronik ortamda dizinleme ve öz hazırlama hizmeti sunan ya da
bu hizmetlerin dağıtımı işlevini gerçekleştiren kuruluşlarda bilgisayar yazılım
şirketlerinde, kurum ve kuruluşların Ar-Ge birimlerinde çalışma olanağı
bulabilmektedir.
Bu
çalışma ortamlarının veya yapılan işin türüne göre aldıkları unvanlar veya
kadrolar arasında; kütüphaneci, bilgi uzmanı, arşiv memuru, bilgisayar
işletmeni, arşivist, dokümantalist, akademik uzman, sistem analisti, halkla
ilişkiler ve pazarlama elemanı, web tasarımcısı gibileri yer almaktadır.
Mezunlar ayrıca, çeşitli kademelerde yönetici olarak da görev
yapabilmektedirler.
Bilgi
ve Belge Yönetimi Bölümü (BBY) KPSS Atamaları:
Aşağıdaki
tabloda Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü’nden mezun olup KPSS ile devlete
atananların sayıları verilmiştir. Devlet kadrolarında genel olarak şu unvanlara
göre KPSS’den alım yapılmaktadır; kütüphaneci, memur, enformasyon memuru,
bilgisayar işletmeni, veri hazırlama ve kontrol işletmeni, arşiv memuru.
ÖSYM
KPSS Tercih Kılavuzunda yer alan nitelik kodlarından 4099 kodu (Bilgi ve Belge
Yönetimi, Dokümantasyon ve Enformasyon, Arşivcilik veya Kütüphanecilik lisans
programından mezun olmak) ile bu unvanlara ayrılan kadrolar tercih
edilmektedir.
Kütüphaneci
unvanı ile devlete atanan bir kişi 2,818.12 TL (Ocak 2017’dan itibaren) maaş
ile işe başlamaktadır. (Devlet Üniversitesi Kütüphanesi‘nde 5/2‘de görev yapan
bir kütüphanecinin OCAK 2017 maaşı 2,866,53 TL‘dir). Devlet Üniversitesi
Kütüphaneleri’nin çoğunda mesaiye de kalınabilmektedir.
Özel
Üniversitelerin Kütüphanelerinde çalışmak isteyenlerin maaşları belirli bir
standart göstermemekte ve üniversitelere göre değişebilmektedir.
Son
yıllarda ücret yönetimiyle ilgili yapılan araştırmalara göre çalışanların işten
ayrılma nedenlerinin yüzde 64’ü adaletsiz ücret yönetiminden kaynaklanıyor. Bu
yüzden ücret yönetimi tüm firmalar için kritik önem taşıyor.
İnsan
Kaynakları departmanlarının ve firmaların en çok yaşadığı sorunlardan biri
ücret yönetimi. İyi planlanmamış bir ücret skalası hem çalışanların
motivasyonunu düşürüyor hem de şirketin personel devir oranını artırıyor. Doğru
ücret yönetimi çalışmasında ilk yapılması gereken enflasyon oranını analiz
etmek. Bunun için geçmiş yıllardaki enflasyon ve ortalama maaş zam oranlarıyla
mevcut yıl için tahmin edilen enflasyon ve maaş zam oranlarının incelenmesi
gerekiyor.
Bu
tablo şu anlama geliyor:
-
2011 yılında enflasyon oranı yüzde 10,50 iken Türkiye’deki şirketlerin
yaptıkları ortalama maaş zam oranı yüzde 7
-
2012 yılında enflasyon oranı yüzde 6,20 iken maaş zam oranı yüzde 8
-
2013 yılında enflasyon oranı yüzde 7,40 iken maaş zam oranı yüzde 8
-
2014 yılında enflasyon oranı yüzde 8,96 iken maaş zam oranı yüzde 6,90
-
2015 yılında ise enflasyon tahmini yüzde 6,10 ve şirketlerin yapması beklenen
maaş zam oranı yüzde 8
-
2016 yılında ise enflasyon tahmini yüzde 7,16 ve şirketlerin yapması beklenen
maaş zam oranı yüzde 9
Peki,
2017 özel sektör zam oranı öngörüleri nasıl?
Korn
Ferry Hay Group’un bu yılın Ağustos-Eylül döneminde 52 sektörden 1572 şirketin
İnsan Kaynakları yöneticileriyle birebir görüşmeler sonucu gerçekleştirdiği
2016 Ücret ve Yan Haklar Araştırmaları’ndan derlediği bilgilere göre Türkiye
genelindeki özel şirketler 2017 yılında maaşlarda ortalama yüzde 9 oranında zam
yapacak.
Bu
tablo bize hem Türkiye enflasyon oranı hem de ortalama maaş zam oranları
hakkında bilgi veriyor. Normal şartlar altında nitelikli elemanlarını kaybetmemek
isteyen şirketlerin bu ortalama zam oranının altına düşmemesi önemli. Tabii ki
zam artışını belirlerken sadece enflasyon ve yurt genelindeki ortalama zam
artış oranı yeterli değil. Bunların yanında şirketin içinde bulunduğu mali
durum da çok iyi analiz edilmeli. Şirketin mali durumu ve imkanları
doğrultusunda bir ücret düzenlemesi yapılması gerekiyor.
Peki,
hangi ücret skalasını kullanmalıyız?
Ücret
yönetiminde skala oluşturmak için birçok farklı akademik yöntem var, ama en
önemlisi şirketin çapına, çalışan sayısına ve mevcut kültürüne en uygun ve
uygulanabilir olan yöntemi seçmek.
Şu
an Türkiye’deki firmaların yüzde 50’sinden fazlasında en sık gördüğümüz yöntem
işveren ücret skalası yöntemi. Bu, sadece işverenin sübjektif yaklaşımına
dayanarak kendi kriterlerine göre belirlediği ücret yönetim sistemi. Bu
yöntemde yeni üniversite mezunu bir kişinin firmadaki en kritik pozisyondaki ve
tecrübeli kişiden daha fazla ücret aldığını görebiliriz. Bu yöntem şirketler
için sağlıklı değildir ve nitelikli çalışanların işten ayrılmalarına neden
olur.
İkinci
yöntem çok sık kullanılan merdiven ücret skalası:
Bu
ücret skalasında her pozisyonun belirli bir ücret skalası vardır.
Burada
kişiye değil pozisyona ve unvana ücret verilir. Uzmanlar, yönetmenler, müdürler
kendi içlerinde aynı ücreti alır.
Ücret
sadece pozisyon ve unvana bağlıdır. Performans dikkate alınmaz. Eğer
şirketinizde ilk defa ücret skalası belirleyecekseniz kullanışlı bir yöntemdir.
Üçüncü
yöntem dalgalı ücret sistemi:
Şirket
için kritik başarı faktörleri belirlenerek bu kritik başarı faktörlerine göre
puanlama yapılır.
Bu
sayede her pozisyonun ve kişinin kendi içerisinde dalgalanan taban ve tavan
ücreti belirli olan bir ücret yapısı oluşturulmuş olur.
Örneğin
uzman pozisyonu için ücret aralığımız (senior – mid ve junior kademelerine
bağlı olarak) 2.200- 2.600 olsun.
Kritik
başarı faktörleri de eğitim, tecrübe ve performans olsun. Kritik başarı
faktörlerinin puanları ise eğitim için 30, tecrübe için 30 ve performans için
40 olsun.
Çalışan
toplam 70 puan alırsa:
=
((tavan-taban)* %kritik başarı puanı+ taban ücret)
=
400*%70+2.200= 280+2.200= 2.480 TL ücret alacaktır.
Eğitim,
tecrübe ve performansın yanına yabancı dil, kıdem gibi farklı kriterler de
eklenebilir. Ama kriter eklendikçe sistemin uygulanması zorlaşır.
Kriterlerin
arasına performans gibi dinamik değişkenlerin girmesi ücret hesaplamalarını da
zorlaştırır. Burada tavsiyemiz performansı kritik başarı faktörlerinden çıkarıp
sadece yıllık ücret belirleme zamanlarında bu faktörü dikkate almak.
Şirketinize
ait kritik başarı faktörlerini belirleyip bu faktörlere göre ağırlıklandırma
yaptığınızda her pozisyonun taban ve tavan ücreti arasında çalışanların ücretini
ayrı ayrı belirlemiş olursunuz. Bu sayede çok daha adil ve şirket performansını
yukarıya çekecek bir ücret sistemi kurulmuş olur.
Burada
ücret skalalarındaki tavan ve taban ücreti aşmamak gerekir. Eğer aşacak kadar
iyi bir çalışanınız varsa kendisini bir üst pozisyona konumlandırmalı veya
tabanda kalan personeliniz varsa diğer çözüm yollarını uygulamanız gerekir.
Taban
ve tavan ücretlerini nereden bulacağız derseniz, büyük araştırma firmalarının
yıllık olarak yayınladığı sektör ve pozisyon bazındaki ücret araştırma
raporlarından yararlanabilirsiniz. İnternet üzerinden bu raporlara kolaylıkla
erişmek mümkün.
Satış maaşları yeni çalışanlar için 3100TL olsa da satış müdürü maaşları 11600TL seviyelerine kadar çıkmaktadır. Pazarlama maaşları 3100TL-8800TL, insan kaynakları maaşları 3600TL-9600TL, finans maaşları ve muhasebe maaşları 3020TL-10600TL, tedarik zinciri maaşları ve ithalat ihracat maaşları 2100TL-9100TL aralığında olduğu tahmin edilmektedir. Stajyer maaşları ise 1000TL dir. Mağaza müdürü maaşı 6500TL iken, mağaza müdür yardımcısı maaşı 4000 TL dir. Mühendis maaşları 4000TL den başlayıp 14500TL ye kadar çıkmaktadır. Teknisyen maaşları ise 3200-12600 TL aralığındadır. Çağrı merkezi maaşları ise 2200 ile 8200 TL arasındadır. Denetçi maaşlarının 2150TL ile 9300 TL aralığında olduğu tahmin edilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme